Bedrijfsfuncties
Bedrijfsfuncties zijn onafhankelijk van de inrichting van de organisatie, uniek, niet overlappend, kunnen op meerdere plaatsen in de organisatie voorkomen, sluiten elkaar uit.
Soorten bedrijfsfuncties[bewerken | brontekst bewerken]
Voor bedrijfsfuncties wordt onderscheid gemaakt tussen:
- Primaire bedrijfsfuncties, die er voor zorgen dat de producten en diensten van de onderneming worden gerealiseerd en aan de markt aangeboden;
- Secundaire of ondersteunende bedrijfsfuncties, die de organisatie ondersteunen in het leveren van de producten en diensten van de onderneming zodat de primaire functies goed kunnen worden uitgevoerd
- Sturende bedrijfsfuncties, die er voor zorgen dat de primaire en ondersteunende bedrijfsfuncties vooraf doelstellingen mee krijgen, zodat deze bij de uitvoering worden bewaakt, achteraf worden getoetst en waar nodig worden bijgestuurd.
Het Bedrijfsfunctiemodel[bewerken | brontekst bewerken]
Het bedrijfsfunctiemodel is opgebouwd uit sturende, primaire en ondersteunende (hoofd)bedrijfsfuncties die - ongeacht of ze intern of extern belegd zijn - allemaal nodig zijn om het volledige assortiment producten en diensten uit Diensten te kunnen leveren:
Toelichting bedrijfsfunctiemodel[bewerken | brontekst bewerken]
Omdat bedrijfsfuncties de benodigde 'capabilities' benoemen, zijn ze voor alle woningcorporaties hetzelfde[1] en staan ze los van de vraag hoe organisaties worden ingericht. Als de organisatie zelf bepaalde producten en diensten levert, impliceert dat wel het verankeren van de bedrijfsfunctie die daarvoor verantwoordelijk is. Waar en hoe dat binnen of alsnog buiten de organisatiestructuur wordt belegd, is aan het management van het bedrijf om te bepalen[2].
Doordat er sprake is van hiërarchie in de producten & diensten respectievelijk de processen is ook sprake van een hiërarchie in het bedrijfsfunctiemodel. Zie hiervoor het kennismodel.
Relevantie bedrijfsfuncties voor digitalisering
Bedrijfsfuncties zijn stabiel voor de levering van producten en diensten en zijn daarom erg waardevol om de vertaalslag naar digitalisering te maken. Daarom worden functionaliteiten die applicaties via gebruikersfuncties aanbieden, veelal per bedrijfsfunctie (en dus per bedrijfsproces) gebundeld. Voorbeelden zijn een woningmatching-applicatie, een VVE-beheer-applicatie, een inkoop-applicatie, een HR-applicatie of een financiële applicatie. Voor procesketens en stuurscenario's heeft de hiërarchie in de modellen grote voordelen omdat per bedrijfsfunctie daardoor een directe relatie met producten en diensten gelegd kan worden. Ook kan uit procesketens en stuurscenario's afgeleid worden welke services tussen applicaties nodig zijn voor een service-georiënteerde applicatie-strategie. Zie voor meer uitleg Procesketens & Stuurscenario's en applicatie laag en services.
Externe bedrijfsfuncties
Woningcorporaties zijn voor het leveren van sommige diensten afhankelijk van derden. Dat komt bijvoorbeeld omdat specifieke bedrijfsfuncties onder invloed van wet- of regelgeving altijd extern belegd zijn. Daarnaast kunnen door de woningcorporatie diensten voor de externe klant worden ingekocht zoals schoonmaakdiensten die apart worden verrekend. We tonen hier enkele voorbeelden omdat ze in voorbeelduitwerkingen aan bod kunnen komen.
Welke bedrijfsfuncties hebben woningcorporaties zelf in huis en welke hebben ze geoutsoursed
In onderstaande figuren zijn twee actuele praktijkvoorbeelden weergegeven van respectievelijk Lefier en Woonstad Rotterdam. Lefier heeft geen eigen afdeling VvE-beheer maar heeft dit volledig geoutsourced. Ook hebben zij geen eigen medewerkers opgeleid om energielabels te kunnen afmelden (zie procesketen Vernieuwen energielabels). Ook deze diensten worden extern ingekocht. Woonstad Rotterdam heeft op haar beurt geen eigen onderhoudsdienst maar koopt deze diensten in door met vaste huisaannemers te werken.
Lefier | Woonstad Rotterdam |
Generieke bedrijfsfuncties en sector specifieke bedrijfsfuncties[bewerken | brontekst bewerken]
Ieder bedrijf van enige omvang heeft competenties is huis die generiek van aard zijn. Voor woningcorporaties zijn er ook competenties aan de orde in beeld die specifiek zijn voor deze sector.[3](in geel weergegeven)
Samenhang bedrijfsfuncties met processen en diensten[bewerken | brontekst bewerken]
Doordat bedrijfsfuncties een coherente verzameling competenties betreffen op het leveren van Diensten en Bedrijfsservices, is er ook een relatie te leggen tussen bedrijfsfuncties en Processen. In alle gevallen is er sprake van een eenduidige hiërarchie die de basis vormt voor de structuur van procesketens en stuurscenario's. In onderstaande figuur zijn alle CORA_Bedrijfsprocessen en alle diensten geplot op het bedrijfsfunctiemodel:
Alfabetisch overzicht van (hoofd)bedrijfsfuncties[bewerken | brontekst bewerken]
Heb jij een (verbeter)suggestie voor een (ontbrekende) beschrijving, mail je suggestie naar info@corponet.nl.
Bedrijfsfunctie | Beschrijving | Sector specifiek | Soort | Type |
---|---|---|---|---|
(Groot)eigenaar-vertegenwoordiging | Het zorgdragen dat de belangen van de woningcorporatie in de Vereniging van Eigenaren worden behartigd en de organisatieonderdelen van de woningcorporatie als (Groot)eigenaar tevens VvE-lid over de VvE-besluiten worden geïnformeerd. | Ja | Primair | Bedrijfsfunctie |
Aannemerij | Het zorgdragen voor de realisatie en/of herbouw van vastgoed. | Nvt | Extern | Bedrijfsfunctie |
Accountancy | Het zorgdragen voor een samengestelde en/of gecontroleerde jaarrekening en/of onafhankelijk gekwalificeerd adviseren over management en organisatie, financiële administratie en fiscale aangelegenheden. | Nvt | Extern | Bedrijfsfunctie |
Administratief VvE-beheer | Het zorgdragen voor het administratief en financieel beheer van Vereniging van Eigenaren. | Ja | Primair | Bedrijfsfunctie |
Afspraakbeheer | Het zorgdragen dat afspraken met klanten en de woningcorporatie en leveranciers vastgelegd kunnen worden en indien gewenst gewijzigd kunnen worden en waarover alle betrokkenen tijdig geïnformeerd worden. | Nee | Secundair | Bedrijfsfunctie |
Architectuur | Het zorgdragen voor het ontwerpen van vastgoedconstructies. | Nvt | Extern | Bedrijfsfunctie |
Bedrijfsstrategie | Het zorgdragen dat de missie en visie van de organisatie bepaald kunnen worden op basis waarvan de strategie kan worden bepaald en het bepalen welke veranderingen zouden moeten worden doorgevoerd en de doelstellingen die daaraan ten grondslag liggen. | Nee | Sturend | Bedrijfsfunctie |
Berichtmanagement | Het zorgdragen dat alle inkomende en uitgaande berichten van afzender 'tijdig' bij de geadresseerde wordt afgeleverd. | Nee | Secundair | Bedrijfsfunctie |
Besturing | Het richting geven aan de organisatie door het bepalen van de gewenste verandering en de kaders waarbinnen deze verandering moet plaatsvinden, het vormen van samenwerkingsverbanden om hier in vulling aan te geven en het verantwoorden of doelstellingen ook behaald zijn. | Nee | Sturend | Hoofdbedrijfsfunctie |
Bestuurlijk VvE-beheer | Het zorgdragen voor het aansturen van de uitvoering van VvE-besluiten en het additioneel besturen van de Vereniging van Eigenaren. | Ja | Primair | Bedrijfsfunctie |
Betalingsvordering | Het zorgdragen voor opdrachtgevers dat structurele betalingsachterstanden van klanten van de opdrachtgever alsnog worden ingelopen en als dat niet lukt gerechtelijke stappen worden ondernomen. | Nvt | Extern | Bedrijfsfunctie |
Communicatie | Het zorgdragen dat de organisatie zich op de juiste wijze uit naar interne en externe partijen. | Nee | Secundair | Bedrijfsfunctie |
Contactmanagement | Het onderhouden van de relatie met klanten en ketenpartners. | Nee | Primair | Bedrijfsfunctie |
Contracteren | Het zorgdragen voor het verhuur van het vastgoed van de woningcorporatie aan doelgroepen van beleid. | Ja | Primair | Bedrijfsfunctie |
Contractmanagement | Het bewaken van de naleving van de in een contract vastgelegde afspraken. Hierbij wordt zowel de prestatie van de leverancier bewaakt, als de prestatie van de eigen organisatie. | Nee | Secundair | Bedrijfsfunctie |
Control | Het controleren en bijsturen van de uitvoering van de plannen volgens welke de woningcorporaties hun doelstellingen willen realiseren. | Nee | Sturend | Bedrijfsfunctie |
Coördinatie mutatieonderhoud | Het zorgdragen van de realisatie van het onderhoud aan vastgoedeenheden met als doel betreffende eenheden (opnieuw) te verhuren of te verkopen. | Ja | Primair | Bedrijfsfunctie |
Coördinatie planmatig onderhoud | Het zorgdragen van de realisatie van geplande onderhoudswerkzaamheden aan het vastgoed van de woningcorporatie binnen de vooraf gestelde kaders. | Ja | Primair | Bedrijfsfunctie |
Coördinatie reparatieonderhoud | Het zorgdragen van de realisatie van reparatieonderhoud aan het vastgoed van de woningcorporatie binnen de vooraf gestelde kaders. | Ja | Primair | Bedrijfsfunctie |
Coördinatie vastgoedrealisatie | Het zorgdragen voor de realisatie van nieuwbouw en/of verbouw van bestaand vastgoed, inclusief de (her)inrichting van de onderliggende percelen. | Ja | Primair | Bedrijfsfunctie |
Crediteurenbeheer | Het zorgdragen van de crediteuren administratie en daaruit voortkomende werkzaamheden zoals inkomende facturen betaalbaar stellen. | Nee | Secundair | Bedrijfsfunctie |
Debiteurenbeheer | Het zorgdragen van de debiteuren administratie en daaruit voortkomende werkzaamheden alsmede het signaleren van ontstane achterstanden. | Nee | Primair | Bedrijfsfunctie |
Derden | Het zorgdragen voor het leveren van diensten aan de woningcorporatie. | Nvt | Extern | Bedrijfsfunctie |
Energie coaching | Het zorgdragen voor kennisdeling met huurders over te leveren/geleverde energieprestaties (door of namens de woningcorporatie) en het beoogde/feitelijke energiegebruik door bewoners van verhuurde eenheden. | Ja | Primair | Bedrijfsfunctie |
Energieprestatie | Het zorgdragen dat een gekwalificeerde vastgoedopname wordt uitgevoerd op basis waarvan een Energieprestatie certificaat Woningbouw / Utiliteitsbouw kan worden geleverd. Alleen EPA-W / EPA-U gecertificeerde medewerkers zijn wettelijk gerechtigd om een energielabel af te melden. | Ja | Primair | Bedrijfsfunctie |
Facilitair | Het zorgdragen voor de faciliteiten van de organisatie. | Nee | Secundair | Bedrijfsfunctie |
Financieel beheer | Het zorgdragen voor alle inkomende en uitgaande financiële stromen. | Nee | Secundair | Bedrijfsfunctie |
Financiële planning | Het zorgdragen dat de financiële behoefte en middelen van de woningcorporatie in balans blijven binnen te stellen kaders en daarmee de bedrijfsvoering gefinancierd kan worden. | Nee | Sturend | Bedrijfsfunctie |
Financiën ondersteunend | Het zorgdragen voor de liquiditeit, alle inkomende facturen en uitgaande betalingen van de onderneming | Nee | Secundair | Hoofdbedrijfsfunctie |
Financiën primair | Het zorgdragen voor alle inkomende betalingen en uitgaande facturen. | Nee | Primair | Hoofdbedrijfsfunctie |
HRM | Het ervoor zorgdragen dat er competente medewerkers beschikbaar zijn voor de uitvoering van bedrijfsprocessen. | Nee | Secundair | Bedrijfsfunctie |
Huurcommissie | Het zorgdragen van onafhankelijk deskundig advies ter voorkoming van, het bemiddelen respectievelijk het beslechten van geschillen tussen huurder en verhuurder. | Extern | Bedrijfsfunctie | |
ICT | Verantwoordelijk voor het bekend maken en vertalen van informatiebehoeften naar gewenste informatievoorziening functionaliteiten en ICT-middelen en het verzorgen van het beheer de verbetering en doorontwikkeling daarvan. | Nee | Secundair | Bedrijfsfunctie |
Incasso | Het zorgdragen dat in de debiteurenadministratie ontstane achterstanden worden ingelopen. | Nee | Primair | Bedrijfsfunctie |
Informatiemanagement | Het ervoor zorgdragen dat gegevens beschikbaar blijven zodat het handelen van de woningcorporatie publiek verantwoord kan worden. | Nee | Secundair | Bedrijfsfunctie |
Informatievergaring | Het zorgdragen dat externe informatie vergaard kan worden door interne medewerkers respectievelijk externen informatie over de woningcorporatie en de te leveren diensten rechtstreeks kunnen vergaren. | Nee | Secundair | Bedrijfsfunctie |
Informatieverstrekking | Het zorgdragen dat alle inkomende informatieverzoeken door een deskundige medewerker van de woningcorporatie worden beantwoord waarmee het informatieverzoek kan worden afgehandeld. | Nee | Secundair | Bedrijfsfunctie |
Inkoop | Het verwerven van middelen en het bewaken van de afspraken hierover met de leverancier. | Nee | Secundair | Bedrijfsfunctie |
Juridisch advies | Het bieden van advies en ondersteuning op het gebied van wet- en regelgeving. | Nee | Secundair | Bedrijfsfunctie |
Kadastraal transport | Het zorgdragen dat leveringsaktes worden gepasseerd en in het kadaster worden in-/uitgeschreven. | Nvt | Extern | Bedrijfsfunctie |
Kanaalfunctie | Het zorgdragen dat klanten en andere stakeholders via meerdere kanalen bediend kunnen worden. | Nee | Secundair | Hoofdbedrijfsfunctie |
Klachtmanagement | Het zorgdragen dat klachten over de dienstverlening in behandeling worden genomen en worden afgehandeld. | Nee | Primair | Bedrijfsfunctie |
Klantbeheer | Het aangaan van de interactie met de klant (en ketenpartners), het ervoor zorgen dat zij over de juiste gegevens en informatie beschikken en het ontvangen van meldingen, verzoeken en gegevens. | Nee | Primair | Hoofdbedrijfsfunctie |
Klanttevredenheid | Het zorgdragen dat het klantoordeel over de dienstverlening van de woningcorporatie wordt verzameld, geanalyseerd en vervolgens gerapporteerd aan de eigen organisatie. | Nee | Primair | Bedrijfsfunctie |
Leefomgevingsbeheer | Het actief benutten van ideeën en denkkracht van partners bij het plannen, ontwikkelen, uitvoeren en/of evalueren van het corporatiebeleid. | Ja | Primair | Hoofdbedrijfsfunctie |
Magazijnbeheer | Het zorgdragen voor een werkvoorraad van veelgebruikte materialen en gereedschappen waardoor standaardonderhoudswerkzaamheden direct uitgevoerd kunnen worden. | Ja | Secundair | Bedrijfsfunctie |
Matching | Het zorgdragen dat het beschikbaar komende aanbod van vastgoedeenheden wordt aangeboden aan de klant(groep) die daar conform de wens van de klant(groep) én vigerende wet- en regelgeving het beste op aansluit. | Ja | Primair | Bedrijfsfunctie |
Omgevingsbeheer | Het zorgdragen dat de kwaliteit van de directe leefomgeving van de huurders (zoals straten, portieken enzovoorts) op peil blijft zoals dat in beheerplannen is beschreven en/of waar de woningcorporatie als verhuurder vanuit vigerende wet- en regelgeving toe verplicht is. | Ja | Primair | Bedrijfsfunctie |
Ondersteuning | Het ervoor zorgen dat de juiste mensen en middelen beschikbaar zijn zodat de overige functies uitgevoerd kunnen worden. | Nee | Secundair | Hoofdbedrijfsfunctie |
Organisatieontwikkeling | Het operationaliseren en implementeren van veranderingen in de organisatie. | Nee | Sturend | Bedrijfsfunctie |
Prolongatie | Het zorgdragen dat voor een nieuwe verplichtingstermijn de incassering van een (geïndexeerde) vordering wordt gestart | Nee | Primair | Bedrijfsfunctie |
Realisatie onderhoudsorder | Het realiseren van onderhoudswerkzaamheden aan vastgoed inclusief installaties waarvoor opdracht is verstrekt door de vastgoedeigenaar (de woningcorporatie of de VvE). | Ja | Primair | Bedrijfsfunctie |
Risicomanagement | Het bepalen en bewaken van de risico's waaraan de organisatie wordt blootgesteld. | Nee | Sturend | Bedrijfsfunctie |
Sociaal beheer | Het signaleren en helpen met het oplossen van sociaal gerelateerde issues van huurders ten einde het woongenot voor alle huurders zo optimaal mogelijk te houden. | Ja | Primair | Bedrijfsfunctie |
Stakeholdersmanagement | Het afhandelen van directe contacten met personen binnen en buiten de organisatie en het beheren van de relatie met deze personen. | Nee | Secundair | Bedrijfsfunctie |
Technisch VvE-beheer | Het zorgdragen dat alle noodzakelijke activiteiten ten behoeve van het technisch beheer aan het vastgoed waarvoor de Vereniging van Eigenaren verantwoordelijk is worden gepland en uitgevoerd. | Ja | Primair | Bedrijfsfunctie |
Treasury | Het beheer van geldmiddelen, werkkapitaal, risico’s, investor relations, corporate finance en financiering om daarmee de woningcorporatie liquide en solvabel houden. | Nee | Secundair | Bedrijfsfunctie |
Vastgoed-Assetmanagement | Het zorgdragen dat het voorgenomen portefeuillebeleid binnen de gestelde kaders gerealiseerd wordt. | Ja | Sturend | Bedrijfsfunctie |
Vastgoed-Onderhoudsplanning | Het zorgdragen dat de juiste onderhoudsmaatregelen op het beste moment gepland worden, afgezet tegen vooraf gestelde kaders en waarbij van diverse informatiebronnen gebruik wordt gemaakt. | Ja | Sturend | Bedrijfsfunctie |
Vastgoed-Portefeuillesturing | Het zorg dragen dat op basis van de visie en strategie van de woningcorporaties (o.a. welke doelgroepen zij wil (gaan) bedienen) de gewenste omvang, samenstelling en geografische spreiding van de vastgoedportefeuille bepaald wor inclusief de transformatieopgave die daaruit voortvloeit. | Ja | Sturend | Bedrijfsfunctie |
Vastgoedbemiddeling | Het zorgdragen van vraag en aanbod van vastgoed binnen gestelde kaders | Ja | Primair | Hoofdbedrijfsfunctie |
Vastgoedexploitatie | Het zorgdragen dat de administratieve eenheden worden geadministreerd conform het voorgenomen beleid en in achtneming van wet- en regelgeving (voorheen: In/Uit exploitatie vastgoed). | Ja | Primair | Bedrijfsfunctie |
Vastgoedinspectie | Het zorgdragen dat vastgoed met een specifiek doel geïnspecteerd wordt en de daaruit voortkomende bevindingen gerapporteerd wordt zodat voor dat specifieke doel de juiste vervolgacties kunnen worden uitgevoerd. | Ja | Secundair | Bedrijfsfunctie |
Vastgoedonderhoud | Het zorgdragen voor het technisch onderhoud van het vastgoed van de woningcorporaties inclusief de installaties. | Ja | Primair | Hoofdbedrijfsfunctie |
Vastgoedrealisatie | Het zorgdragen voor de aankoop van vastgoed respectievelijk de realisatie van nieuwbouw en/of verbouw van bestaand vastgoed, inclusief de (her)inrichting van de onderliggende percelen. | Ja | Primair | Hoofdbedrijfsfunctie |
Vastgoedregistratie | Het zorgdragen dat wijzigingen die aan het vastgoed worden doorgevoerd worden, geadministreerd worden in de vastgoedadministratie. | Ja | Secundair | Bedrijfsfunctie |
Vastgoedtaxatie | Het zorgdragen voor een marktconforme waardebepaling van vastgoed en percelen. | Nvt | Extern | Bedrijfsfunctie |
Vastgoedtransactie | Het zorgdragen voor de clustergewijze aankoop en verkoop respectievelijk de verkoop en terugkoop van vastgoedeenheden voor de woningcorporatie en vervolgens zorgdragen voor het exploitatie gereed maken van vastgoed en/of de beëindiging van de exploitatie van vastgoed. | Ja | Primair | Hoofdbedrijfsfunctie |
Vastgoedverhuur | Het zorgdragen voor het verhuur van het vastgoed van de woningcorporatie aan doelgroepen van beleid. | Ja | Primair | Hoofdbedrijfsfunctie |
Vastgoedverkoop | Het zorgdragen voor de verkoop en terugkoop van vastgoedeenheden voor de woningcorporatie. | Ja | Primair | Bedrijfsfunctie |
Vastgoedwaardebepaling | Het zorgdragen dat vastgoed tijdig door onafhankelijke taxateurs wordt getaxeerd en de financiële waarde (in de juiste context) van de complete vastgoedportefeuille binnen de gestelde kaders onafhankelijk kan worden vastgesteld. | Ja | Secundair | Bedrijfsfunctie |
Verantwoording | Het rapporteren naar belanghebbenden binnen en buiten de organisatie over de mate waarin deze voldoet aan verplichtingen en afspraken. | Nee | Sturend | Bedrijfsfunctie |
Verkoopaankoop | Het zorgdragen voor de clustergewijze aankoop respectievelijk verkoop van vastgoed voor de woningcorporatie. | Ja | Primair | Bedrijfsfunctie |
VvE-beheer | Het zorgdragen van het administratief en financieel beheer van de Vereniging van Eigenaren, het optioneel besturen van de Vereniging van Eigenaren en optioneel het technisch beheer van het vastgoed van Vereniging van Eigenaren. | Ja | Primair | Hoofdbedrijfsfunctie |
In Kennismodel[bewerken | brontekst bewerken]
Het thema Bedrijfsfuncties past binnen de metastructuur van de CORA als weergegeven in onderstaande figuur, waarbij in het kennismodel alleen de concepten zijn ingekleurd die relevant zijn voor het thema Bedrijfsfuncties:
- ↑ Niet iedere woningcorporatie beschikt over alle bedrijfsfuncties omdat ze niet alle producten en diensten leveren zoals VVE-beheer of vastgoedverkoop. Sommige woningcorporaties hebben helemaal geen gesplitst vastgoed en andere woningcorporaties leveren niet zelf de dienst VVEbeheer of ze hebben het verkopen en terugkopen van eenheden volledig uitbesteed.
- ↑ Zo kan bijvoorbeeld de functie verhuurmedewerker bij meerdere woningcorporaties de competenties matching, contracteren én vastgoedinspectie bevatten, terwijl een andere woningcorporaties er voor kiezen om de bedrijfsfunctie vastgoedinspectie juist bij de medewerker niet-planmatig onderhoud onder te brengen. Zo ook de samenstelling van competenties per afdeling. Daarnaast kunnen bedrijfsfuncties van het bedrijfsfunctiemodel geoutsoursed worden. Ook daarvan is de keuze vrij voor iedere woningcorporatie om te besluiten welke functies intern worden belegd en welke extern worden uitbesteed.
- ↑ Sommige van deze bedrijfsfuncties kunnen in meerdere sectoren van toepassing zijn, maar ze zijn nog steeds specifiek van aard.