Woningcorporatie Referentiearchitectuur (CORA)

Gegevenshuishouding

VERA&CORA logo.png

Onderwerpen die aan bod komen:


Gegevenshuishouding betreft de ordening en beschrijving van informatie, bestaande uit data die betrekking heeft op bedrijfsobjecten (inclusief de eigenschappen) en meetwaarden (prestatie-indicatoren). Het betreft ook het eigenaarschap. Wie is de bronhouder, wie bepaald het wat en wie keurt data goed (verifiëren en valideren). Voordat we dit verder behandelen volgt eerst een stukje theorie over detaillering van gegevensmodellen.

Hiërarchie van gegevensmodellen[1]

Voor een goede en ordelijke gegevenshuishouding is structuur nodig. Dit begint door op een hoog abstractieniveau onderscheid te maken tussen bedrijfsobjecten wat een semantisch model betreft. Door de onderlinge samenhang van bedrijfsobjecten in kaart te brengen ontstaat een objectenmodel. Zodra in het objectenmodel het toegestane aantal elementen in een verzameling wordt toegevoegd (de zogenaamde cardinaliteit), ontstaat een entiteiten-relatiediagram. In CORA worden de bedrijfsobjecten tot dit niveau uitgewerkt. Toegestane cardinaliteit is immers randvoorwaardelijk voor transparante en eenduidige verantwoording van de bedrijfsvoering. VERA start juist vanaf dit niveau en bevat veel meer objecten als CORA.

Figuur 1: Overzicht samenhang modellen met daarbinnen de positionering van de CORA- en VERA gegevensmodellen


Zodra de eigenschappen van bedrijfsobjecten - de zogenaamde attributen - in beeld komen, ontstaat een logisch of functioneel gegevensmodel. Voor CORA is deze mate van detaillering te specifiek, maar is des te meer het aandachtgebied van VERA. Aangevuld met een beschrijving van een dataformaat ontstaat namelijk het canonical data model dat benodigd is voor berichtenuitwisseling.

Op een nog gedetailleerder niveau worden velden en toegangspaden relevant om gegevens in een database te kunnen vastleggen. We spreken dan over een technisch gegevensmodel. De vertaling daarvan naar de concrete databaseomgeving betreft uiteindelijk het fysieke gegevensmodel.

Domeinen

In CORA hebben we te maken met 2 soorten domeinen:

  • Bedrijfsobjectdomeinen: gegevens die één specifiek onderwerp betreffen, kunnen op een hoger abstractieniveau op logische wijze worden gegroepeerd. Omdat CORA het niveau van bedrijfsobjecten uitwerkt is daarom sprake van CORA bedrijfsobjectdomeinen. Ze helpen om snel en gemakkelijk overzicht te krijgen. Omdat het CORA bedrijfsobjectenmodel groeit naarmate er meer CORA referentieprocessen uitgewerkt worden, groeit ook het CORA bedrijfsobjectdomeinmodel;
  • Informatiedomeinen[2]: voor het maken van toekomstvaste keuzes voor de inrichting van de informatievoorziening is het nodig om te beschikken over een ideaaltypische afbakening van de informatiedomeinen (zie informatiedomeinen volgens Novius). In CORA hebben we hiervoor een eerste aanzet gemaakt. Langs die lijnen is de aansluiting met VERA te maken.



In Kennismodel

Het thema Gegevenshuishouding past binnen de metastructuur van de CORA als weergegeven in onderstaande figuur, waarbij in het kennismodel alleen de concepten zijn ingekleurd die relevant zijn voor het thema Gegevenshuishouding:

Een procesketen is een samenwerking van meerdere organisaties/organisatieonderdelen met elk een eigen verantwoordelijkheid die de levering van een of meer samenhangende diensten aan een klant realiseert. (BusinessInteraction) Procesketen Een dienst is een afgebakende prestatie die voorziet in een specifieke behoefte van een klant behorende bij het af te nemen/afgenomen product. (BusinessService) Dienst Een applicatieservice is de zichtbare functionaliteit die een applicatie biedt ter ondersteuning van een stap in een werkproces. (ApplicationService) Applicatieservice Een bedrijfsobjectdomein is een logisch samenhangende groepering van bedrijfsobjecten. (Grouping) Bedrijfsobjectdomein Een bedrijfsobject is een al dan niet tastbaar concept waarvan informatie wordt vastgelegd en verwerkt. (BusinessObject) Bedrijfsobject Een doelgroep is een verzameling van bij elkaar horende afnemende rollen. (Grouping) Doelgroep Een afnemende rol is de hoedanigheid waarin c.q. verantwoordelijkheid waarmee een persoon of organisatie een product afneemt. (BusinessRole) Afnemende rol Een bedrijfsfunctie is een coherente verzameling competenties gericht op het leveren van een of meerdere bedrijfsservices. (BusinessFunction) Bedrijfsfunctie Een begrip is een binnen de reikwijdte van de architectuur relevante term met een definitie of omschrijving. (BusinessObject) Begrip Een werkproces is een geordende reeks processtappen die onder verantwoordelijkheid van een enkele bedrijfsfunctie uitgevoerd wordt en die als afgebakend onderdeel van een bedrijfsproces de levering van een bedrijfsservice realiseert. (BusinessProcess) Werkproces Een processtap is een geordende reeks handelingen die onder verantwoordelijkheid van een enkele uitvoerende rol aaneengesloten uitgevoerd wordt en die een afgebakende bijdrage levert aan de uitvoering van een werkproces. (BusinessProcess) Processtap Een handeling is een enkelvoudige toewijsbare activiteit die bijdraagt aan de uitvoering van een processtap. (BusinessProcess) Handeling Een uitvoerende rol is de hoedanigheid waarin c.q. verantwoordelijkheid waarmee een persoon, afdeling of organisatie een toegewezen taak uitvoert. (BusinessRole) Uitvoerende rol Een kanaal is de wijze waarop een bedrijfsservice beschikbaar is voor afnemers. (BusinessInterface) Kanaal Een actor is een persoon of organisatie die in een of meerdere rollen kan acteren. (BusinessActor) Actor Een gebeurtenis is een toestandsverandering binnen de organisatie of in de buitenwereld die een bedrijfsproces doet starten of die uit een bedrijfsproces voortkomt. (BusinessEvent) Gebeurtenis Een koppelvlak (VERA) is een aansluiting met een exacte specificatie via welke applicaties gegevens met elkaar kunnen uitwisselen. (ApplicationInterface) Koppelvlak (VERA) Een prestatie-indicator is een meetbare vertaling van een veelal niet direct meetbare businessdoelstelling. (Value) Prestatie-indicator Een kengetal is een getal dat is uitgedrukt in geld- of in fysieke eenheden en dat de toestand van of de ontwikkeling op een bepaald beleidsterrein weergeeft. (Value) Kengetal Een principe is een richtinggevende uitspraak waar een organisatie zich aan kan verbinden, gericht op het bereiken van een doel op langere termijn. (Principle) Principe Een doelstelling is een richtinggevende uitspraak in termen van een gewenste situatie voor de organisatie en/of voor haar klanten. (Goal) Doelstelling Een sectordoelstelling is een doelstelling die breed voor de gehele sector geldt. (Driver) Sectordoelstelling Een kritieke succesfactor is datgene dat bepalend is voor het welslagen van een bepaalde ambitie. (Requirement) Kritieke succesfactor Een procesindicator is een prestatie-indicator die gekoppeld is aan een bedrijfsproces. (Value) Proces-indicator Een resultaatindicator is een prestatie-indicator die gekoppeld is aan een dienst. (Value) Resultaat-indicator Een bedrijfsservice is een afgebakende prestatie die geleverd wordt als onderdeel van een dienst aan een klant. (BusinessService) Bedrijfsservice Een product is een verzameling van diensten die onder bepaalde leveringsvoorwaarden in zijn geheel wordt aangeboden aan klanten. (Product) Product Een bedrijfsproces is een geordende reeks werkprocessen die onder verantwoordelijkheid van één organisatie wordt uitgevoerd met als doel één dienst te leveren aan een afnemer en die wordt gestart door een specifieke gebeurtenis. (BusinessProcess) Bedrijfsproces Een hoofdbedrijfsfunctie is een coherente verzameling competenties gericht op het leveren van een of meerdere diensten. (BusinessFunction) Hoofdbedrijfsfunctie Een risico is de kans op het optreden van een onzekere gebeurtenis met een negatief gevolg voor de organisatie en heeft invloed op het behalen van de organisatie-, afdelings- of procesdoelstellingen van de woningcorporatie. - Een risico beïnvloedt bedrijfsdoelstellingen, wat leidt tot afwijkingen van geplande resultaten. - Een risico wordt bepaald door oorza(a)k(en) en resulterend(e) gevolg(en). - Een risico heeft een kans van voorkomen en een impact (grootte van effect). (Assessment) Risico BusinessService Deelbedrijfsservice Een gegevensobjectdomein is een logisch samenhangende groepering van gegevensobjecten. (Grouping) Gegevensobjectdomein Een gegevensobject is een logische verzameling van gegevens die van vitaal belang zijn voor een bedrijf. (DataObject) Gegevensobject (VERA) Een leverende rol is de hoedanigheid waarin c.q. verantwoordelijkheid waarmee een externe organisatie een door de interne organisatie af te nemen dienst levert. (BusinessRole) Leverende rol Een kritische risico-indicator is een indicator van de kans van optreden van een risico, de mogelijke schade bij optreden, of beide. (Value) Kritische risico- indicator Een samenhangende groep interne gedragingen van een applicatiecomponent. Via applicatiefuncties realiseert een applicatiecomponent applicatieservices. Applicatiefunctie wordt altijd omschreven met een naamwoord van handeling. Een voorbeeld van een applicatiefunctie is de Raadplegen zaakdocumenten functie. Bijvoorbeeld: onderhouden is dus onderhoud of verwerven is verwerving (ApplicationFunction) Applicatiefunctie Een stuurscenario is een keten van processen waar de woningcorporatie integraal op stuurt. (BusinessInteraction) Stuurscenario Een informatieobject is een verzameling aan elkaar gerelateerde gegevens die als eenheid wordt behandeld. (Representation) Informatieobject AggregationRelationship bestaat uit AggregationRelationship groepeert ServingRelationship bedient AccessRelationship RW ServingRelationship bedient TriggeringRelationship veroorzaakt AggregationRelationship Clustert Kan verantwoordelijk zijn voor een verzameling van bedrijfsservices (RealizationRelationship) Verantwoordelijk voor AccessRelationship RW RealizationRelationship realiseert AggregationRelationship bestaat uit AccessRelationship RW AggregationRelationship bestaat uit RealizationRelationship realiseert ServingRelationship bedient ServingRelationship bedient AssignmentRelationship voert uit AssignmentRelationship ondersteunt TriggeringRelationship bedient AssignmentRelationship vervult AssignmentRelationship vervult TriggeringRelationship initieert AssociationRelationship gekoppeld aan AccessRelationship W AggregationRelationship is opgebouwd uit AssociationRelationship heeft betrekking op InfluenceRelationship draagt bij aan RealizationRelationship realiseert SpecializationRelationship is een AssociationRelationship gekoppeld aan SpecializationRelationship is een AssociationRelationship gekoppeld aan AggregationRelationship groepeert AggregationRelationship groepeert ServingRelationship bedient TriggeringRelationship veroorzaakt AggregationRelationship bestaat uit RealizationRelationship realiseert RealizationRelationship verantwoordelijk voor AggregationRelationship clustert AggregationRelationship groepeert AssociationRelationship gekoppeld aan RealizationRelationship realiseert AssociationRelationship gekoppeld aan AssociationRelationship gekoppeld aan AssociationRelationship AssociationRelationship gekoppeld aan AssociationRelationship ServingRelationship bedient RealizationRelationship Realiseert AggregationRelationship bestaat uit RealizationRelationship realiseert AggregationRelationship RealizationRelationship Deze svg is op 19-04-2023 13:37:27 CEST gegenereerd door ArchiMedes™ © 2016-2023 ArchiXL. ArchiMedes 19-04-2023 13:37:27 CEST




   
   
   

   
   

   
   

   
   

   
   

   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   

   
   

   
   

   
   

   
   

   
   

   
   

   
   

   
   

   
   

   
   

   
   

   
   

   
   

   
   

   
   

   
   

   
   
   
   



VERA&CORA logo.png
  1. ↑ Bedrijfsarchitectuur – Werken aan een samenhangende bedrijfsinrichting Guido Bayens en Hans Tönissen (Van Haren Publishers, 2009).
  2. ↑ Informatie domein is nog niet opgenomen in kennismodel 1.4 Een informatiedomein omvat de geautomatiseerde informatieverwerking van hoofdbedrijfsfuncties, met intern een sterke cohesie en een relatief zwakke koppeling met andere informatiedomeinen.
Overgenomen van "https://cora.wikixl.nl/index.php?title=Gegevenshuishouding&oldid=111950"